بەیتی دووهەمی لاپەڕە464:
صۆفی و سەر و مێزەر، من و زوڵف و سەر و دەسماڵ
من کوشتەی لاجانگم و، ئەو کوشتەی جانگە

شەرحەکە لە وەسفی حاڵی صۆفی تێ هەڵکشیوە بە دزێوکردنی تا دەرچووە لە جغزی واتای موفرەداتی بەیتەکە، گۆیا خەریکی شۆڕکردنەوەی لفکەی مێزەریەتی بە لاجانگدا و کوشتەی جەنگی سەر لێ شێواوییە... گۆیا نالی دەڵێ من لە مەیدانی دڵدا بێ جەنگ کوژراوم صۆفیش لە جەنگی ڕیاکاریدا کوژراوە، دنیا و قیامەتی لە کیس چووە... هەڵبەت شیعرەکە وەهای نەگوتووە:
جانگی صۆفی لاجانگی یاری نالی بنەمای بەیتەکەیە و وێنەیەکی دڵپەسەندی دوو وشەی بە شکڵ لێکتر نزیک و لە واتادا لێکتر دووری کۆ کردۆتەوە بە تابلۆیەکی هونەری شیرین. بەڕاستی لەم تەرزە لێکتر نۆڕینی دوو لایەنی دڕدۆنگ، لایەنی ناحەز لێقەوماوتر و دەستبەتاڵترە... ڕیاکاری بۆ دارایی و دەسەڵاتی دنیایی سوودبەخشە، لەم بەیتەدا بە پێی شەرحەکە صۆفی «ڕیاکار!» دوژمن بەحاڵی...! دوو بەیتی پاش ئەم بەیتەش کە زاخاوی دڵ و مێشک دەدەن، لە مەهارەتی هونەری نالییەوە دوو تابلۆی وشە و واتای قەشەنگیان لێ پێک هاتووە، لێیان داوا ناکرێ بۆ کامەرانیی دنیا و قیامەتمان بەکەڵک بێن، خۆ نە تابلۆی پیکاسۆ و نە ئۆینی شەترەنج و نە یەکبازی نۆ مەترەیی و نە کۆڵەمستی بۆکسەر و دەیان و صەدان چشتی ئەوتۆیی کە جیهانی پێشکەوتوویان پێوە خەریکە یەک نان ناخەنە لەپی هەژارەوە، بگرە نان و ئەرک و پارە و کات و کارەبا و، زۆر جاران، گیانیشی بە قوربان دەکەن:
فەرمووتە کە بانگم کە، شەوێ، دێمە کەنارت
قوربان! وەرە شەو ڕۆیی، ئەوا وەعدەیی بانگە
بنوێنە بڕۆ، یەعنی هیلالی سەری ماهت [یان:کوڵمت]
چون وەعدەیی ماچی سەری کوڵمت سەری مانگە

ئائەم جووتەبەیتە کە ختووکەم بە هەناودا دێنێت و دەستەملانێی نەریت و دەستوور و کەلتوورێکی کوردانەی هەزار ساڵیم دەکات، دەبێ بە کێشانە و پێوانەی «بژی، بڕمێ» بە خاوەن و خوێنەریشیانەوە تەفر و توونا بکرێن... مەلای مودەرریس و دوو کوڕە لەخۆبووردووەکانی کە دووایین دڵۆپی مێشک و دەروونیان لە شەرحی نالی بە مەرەکەب ڕشتۆتە سەر 750 لاپەڕەی سامانی سەقافەتی کوردییەوە، چییان دروویەوە لە خەرمانی دارایی دنیایی بۆ خۆیان و بۆ هەژاری کورد، کێ کراسێکی بەو لاپەڕانە لەبەر کرد، یان چوکلاتێکی خستە زاری هەتیوێکی تامەزرۆ: دەسا هەر ئێستا دەست دەبەم بۆ بەیتی پایینی غەزەلەکە و پێوەی خەریک دەبم دەشزانم فتاری ئێوارێم [کە ئەمڕۆ 24ی ڕەمەزانە] پێی چەورتر نابێ:

هیچ ئیشارەی بۆ ڕۆژوو و بەربانگ کردنەوە و میوە تیدا نییە.

بەیتی لاپەڕە466:
«نالی» مەکە، تۆرابو، لەبەر جەبهەیی گرژت
نایێتە ئەلات، عیجزی لەبەر دووکەڵی قانگە
وشەی «عیجز» دەبێ بگۆرێ بە «عجز». شەرحەکە دەڵێ: نالی، واز بێنە، یار تووڕە بووە، تۆراوە، لە داخی ناوچاوی گرژ و مۆنت نایەتە لات. لە دووکەڵی هەناسەی ساردی لە سینەدا قانگدراو و پەنگخواردوەوەت بێزارە. وشەی «مەکە» بە چاوپۆشی نەبێ ناڕوات، چ نەکات؟ کە ئەمە، ئەم مەکەیە، ڕەوا بێ، ڕێم دەبێ بڵێم «نالی مە» واتە «نالی ئێمە» کە تۆرابوو لەبەر جەبهەیی گرژت، نایەتە لات و نەتوانینی سەبەب بە دووکەڵی قانگە [کە بریتیە لە جەبهەی گرژت]. لەم بۆچوونەدا واتای شەرحەکە وەردەگەڕێ لە تۆرانی یار بۆ نەتوانینی نالی.
خوێندنەوەیەکی سێهەمی بەیتەکە،کە وادەزانم ئەویان بنەڕەتییە، بەم جۆرە دەبێ: وشەی «مەکە» کەرت دەکرێ و «مە» جودا دەبێتەوە کە لە نووسینی فارسیدا«مەهـ» دەگوترێ. واتە ئەی نالی! مەهـ [یار]ک ە تۆرابوو، لەبەر جەبهەیی گرژت، نایەتە لات لەبەر دووکەڵی قانگی گرژیت.