بەیتی یەکەمی لاپەڕە 133:
زولفەینی بەخەم مار و بە حەڵقەن وەکوو عەقرەب
شیعری لەف و نەشرن، چ موشەووەش، چ مورەتتەب

شەرحەکە «شیعر»ی نووسیوە کە دەبوو «شەعر» بنووسێت هەرچەند نالی «شیعر»ی نووسیوە و بۆ کاتی خۆی و ئێستاش، بەکار هاتووە و دێت، کە «شەعر» )بەواتای موو(بێت بەوەدا بەیتەکە جوانتر دەبێ کە «شیعر» لاسایی «لەف و نەشر»ی زوڵفی کردبێ. لەم حاڵەتەدا «شیعر» لەف و نەشر بێ، ئائەم صورەتە دەبێتە واتای دووهەم و وێنەسێبەرێکی زوڵفەکە.

بەیتی سێهەمی غەزەلەکە لە سەرووی لاپەڕە 134:
بەو شەهدی کەلامەت کە بە ئیشرابی لەطافەت
لەذذەت دەگەیێنی بە دڵ و ذیهنی موخاطەب

شەرحەک وەهای بۆچووە کە: قسەی وەک هەنگوینی شیرینت, کە وەک چۆن بە ئاسانی و خۆشی قووت ئەچێ، تۆیش وا بە ناسکی بە گوێی گوێدەرا ئەدەی (خۆشی و ئارامی بە دڵ و بیری ئەوانە ئەگەیەنی کە قسەیان لەگەڵ دەکەی).
من وەختی خۆی لە «چەپکێک لە گوڵزاری نالی»دا بۆچوونێکی جودام دەربڕیوە، ئێستا بەداخەوە دەستم بە کتێبەکە ڕاناگات، بە ناچاری پەنا بە یاد و بیرکردنەوە، بۆی دەچمەوە. من لە جیاتی «دڵ و ذیهن» کە بە ڕێنووسی نالی خۆی بنووسرێن، «ذهن» دەنووسرێ نەک «ذیهن»، «دڵ و دهن»م پەسەند کردبوو کە دەکاتەوە «دڵ و دەم» بەڵام پیتی «ی» لە «دهن»دا ئەوەستێندرێ لەبەر کێشی بەیتەکە، کە لە فارسیدا وەک بزانم «دەهن» دەگوترێ.
دەزانین هەستکردنی دڵ بە هەر شتێک بێ هەستێکی نامادییە، هی «ذیهن»یش ناماددیە، هەرچی هەستی «دهن»ـە مادییە. لە شەهدی کەلام ئەوەی بە دڵ دەگات شیرنایی مەعنەوییە، هەروەهاش «ذیهن». ئنجا ئەگەر «دهن» بێ، شیرنایی ماددی لە «دهن»ـەوە و هی مەعنەوی لە «دڵ»ـەوە، سەرلەبەری شیرنایی دەگرنەوە. لە هەمان کاتدا: وشەی «لەذذەت» لە ڕێنووسی کۆنیشدا ئەو دەنگەی «ذ»ی گوشراوە کە دەکا دوو «ذ». شەهدی کەلامەکە بە پاراوکردنی لەطافەت کە حاڵەتێکی نامادییە بە بەریەوە هەیە نوختەی یەک لە «ذ»ە کانی «لەذذەت» بپەڕێنێ. دیارە بەسەر «دڵ»ـەوە ناوەستێ چونکە واتا نابەخشێ، هەر دەمێنێتەوە بەسەر «دهن»ـەوە بوەستێ و بیکاتە «ذهن» کە ئەوسا «دڵ» و «ذیهن» پێکەوە کامیاب دەبن، وێڕای «دهن».
من لە تێبینییەکەوە بۆ ئەم واتایە چووم: ئەگەر نالی ئیشێکی بە «ئیشرابی لەطافەت» نەبێ «شەهدی کەلام» خۆی بەسە لەززەت بە دڵ و ذیهن بگەیەنێ، ئەوسا ئەگەر ئیشی پێ نەبوایە بەتاڵایی شوێنەکەی بۆ مەبەستێکی دیکە پڕ دەکردەوە.
کاتی خۆی لە «چەپکێک لە گوڵزاری نالی»ـدا وەک لە بیرمە، بەیتێکی پاڵپشت بۆ ئەم واتایەم لە مەحوییەوە هێنابوو، ئێستا بۆ ئەو بەیتە ناچمەوە. لەوەشدا گوتبووم غەیری مەحوی چ شاعیرێکی دیکەی کورد ئەم مەهارەت و وردەکارییەی لە دەست نەهاتووە، مەحویش لەو کارەیدا شوێن پێی نالی هەڵگرتۆتەوە نەک بە چاولێکەری، بەڵکوو لە نوختەنیگای بەخۆدا ڕاپەڕموونەوە.

بەیتی سێهەمی لاپەڕە 134:
وەک صۆفیی صافیی مەبە ئالوودە بە دونیا
بێهودە موکەددەر مەکە سەرچاوەیی مەشرەب

شەرحەکە دەڵێ: خۆت وەک سوفییە نەفام و سادەلەوحەکان تێکەڵی دنیا مەکە و لە خۆڕایی سەرچاوەی کانیاوی ڕاستی و خواناسی لێڵ مەکە... بەڵام شەرحەکە تێمان ناگەیەنێ لێڵییەکە لە چییەوە دێت! وەک من بۆی دەچم لە ڕێی «استخدام»ـەوە نالی وشەی «ئالوودەبوون»ی بۆ ئەو واتا و سەبەبە بەکارهێناوە چونکە هەر کەسێک خۆ لە هەر سەرچاوەیەک وەربدا بێگومان، لێڵی دەکات (مەگەر لە چەمەنتۆ دروست کرابێ، کە ئەوسا پەیدا نەبووبوو!!) سەرچاوەی ئاوی لێخواردنەوەش، چ ئەوسا و چ ئێستا، سروشتییە و بووە، نەک حەوزی مەڕمەڕە کە قوڕاو نابێ. مەشرەب هەم لێخواردنەوە و هەم مجێز و دڵ و دەروون دەگەیەنێ.

لە ئاست بەیتی سەرەتای لاپەڕە 135:
عاشق هەوەسی مەیکەدەوو عیلمی بەسیطە
عاقڵ طەلەبی مەدەرسەوو جەهلی مورەککەب

دوو قسەم هەیە یەکیان وشەی «هەوەس» کە حەز و ئارەزۆ ڕادەگەیەنێ هەروەها گیرۆدەیی مەراقی سەخت و خولیایش بە دەستەوە دەدات. «بوالهوس» زاراوەیەکی مەشووری نێو ئەدیبانە. دووهەم قسە ئەوەیە: خۆزی وشەی «عاقڵ» گۆڕاوی «غافڵ» بووبێت بە دەست نوسخەنووسانەوە.

لە بەیتی دووهەمی هەمان لاپەڕەدا وشەی «موستەحەق» هەڵەیە و بەکارهێنانێکی بازاڕییە، ڕاستییەکەی «موستەحیق»ـە: ماف، سزا، پایە «موستەحەق»ـن. خاوەنماف، سزاکار، خاوەنپایە «موستەحیق»ـن، بە گوشینی دەنگی «ق» لە هەردوویاندا. کێشی بەحرەکە مانیعی گوشینەکەیە.
لە شەرحەکەدا لایەنی «خسف»ی فەلەک ڕوون کراوەتەوە وەک کە قورئان لە بارەی قاروونەوە دەڵێ «خسفنا بە وبدارە الأرض». بەڵام لایەنی گرتن دیار نییە لە شەرحەکەدا. گرتنەکە دەچێتەوە بۆ «شمس و قەمەر» کە لە نیوەی دوەمی بەیتەکە هاتووە: شەمس و قەمەری بە زیو و زێڕ داناوە. هەردووکیان، لە بەدوا یەکتردا هاتنی «زیو و زەڕی شەمس و قەمەرە» شەرحەکە سەهوی کردووە کە دەڵێ: «لەف و نەشری مورەتتەبە» چونکە ڕۆژ بۆ زیو دەچێتەوە و زێڕیش بۆ مانگ (بەمەشدا لەف و نەشرەکە موشەووەشە چونکە ڕۆژ زێڕە و مانگ زیوە).

لە بەیتی لاپەڕە 136:
قەللابی جیهان نەقدی عەیاری نییە قوربان!
نالی مەحەکی هیممەتی کردوویە موجەڕڕەب

شەرحەکە وای بۆ چووە کە نالی خۆی بە مەحەکی هیممەت تەجرەبە کردووە... ئەم مەعنایە مەبەستە ئەصلییەکەی تێدا نییە بەڵکوو سێبەرەمەعنای ئەصلییە. نالی دەڵێ: جیهان بێبار (تەقلەباز)ە، پارەی ساغڵەمی نییە. نالی بە مەحەکی هیممەتی خۆی ئەم جیهانەی لە عەیارە داوە و قەللابییەکەی دەرخستووە.