با ڕەفیقانم بکەن شینم کە وەقتی زارییە
1
با ڕەفیقانم بکەن شینم کە وەقتی زارییە
قەط مەکەن تەقصیر لە گریان، شیوەنم یەگجارییە
لاپەڕەی 583
تەقصیر: درێغیی .
شیوەنم یەکجارییە: شیوەنی مەرگمە .
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
2
تیرەکەی ئەوڕۆژە مەحبووبەم کە لوطفی کرد بە من
گەر نەبەخشێ مەرهەمی وەصڵی، برینم کارییە
لاپەڕەی 583
مەرهەم: مەڵهەم .
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
واتە: یار لوتفی لەگەڵ کردم، سەیرێکی کردم، بەو سەیرکردنەی تیرێکی پێوەنام. ئەگەر مەڵهەمی بەیەکگەیشتنیشم پێ نەبەخشێ برینەکەمی پێ چاک بکەمەوە، دەردم کارییە و ڕاست نابمەوە.
ئەم پارچە شیعرە لەبەر سادەییە لەڕادەبەردەکەی، زەحمەتە هیی نالییی بێ و تەنها لە نووسخەکانی (عم) و (گم) یشدا هەیە. ئەگەر هیی نالییی بێ دیارە لە سەرەتای وتنیدا وتوویەتی. د. مارف خەزنەداریش بە هیی نالییی نازانێ. ئەڵێ: « هێشتا بۆم ساغ نەبووەتەوە هیی کێیە. بۆ (هیی) تاهیر بەگ دەشێ ». (بڕوانەرە: د. مارف خەزنەدار، چەند پەراوێزێکی دیوانی نالییی، گۆڤاری ڕۆژی کوردستان، ژمارە ٣٤ی کانوونی یەکەمی ١٩٧٥ و کانوونی دووهەمی ١٩٧٦، لاپەڕە ٤٢). کاکە حەمەی نارییش پارچە شیعرێکی هەیە زۆر لەمە ئەچێ.
دەستنووس
ئەو ڕۆژە (عم): ئەم ڕۆژە.
3
حەپسی چاهی میحنەتم، کافر بە حاڵی من نەبێ!
کار و پیشەم دائیمەن گریان و شین و زارییە
لاپەڕەی 584
چاهـ: چاڵ .
میحنەت: مەینەت .
پیشەم (عم): ئیشم .
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
4
هەر بە ئوممێدی عەیادەت بەڵکە جارێ بێتە لام
من، ئەگەرچی بیشمرم، پێم خۆشە ئەم بیمارییە
لاپەڕەی 584
عەیادەت: سەرلێدانی نەخۆش .
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
واتە: پێم خۆشە نەخۆش بم، با بیشمرم، بەمەرجێ یار لە کاتی نەخۆشییەکەمدا تاقە جارێک بێ سەرم لێبدا.
5
کەس نەکا مەنعی گوڵم، گەرچیی دڵی کردوومە خوێن
چونکە مەعلوومە کە ئیشی خونچە هەر خوێنخوارییە
لاپەڕەی 584
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
مەبەستی ئەوەیە بڵێ یار خونچەی نەپشکووتووە و، خونچەش کە ئەپشکوێ و ئەبێ بە گوڵ و گەڵاکانی سوور ئەکەنەوە، ئەو سوورییەی سووریی خوێنی دڵی دڵدارانە.
دەستنووس
خونچە (عم): غونچە.
6
کووچە کووچە خوون چەکەی پەیکانی موژگانی گوڵم،
بۆ شەهیدیی شاهیدە دائیم کە خوێنم جارییە
لاپەڕەی 584
کووچە: کۆڵان .
خوونچەکە: ڕەوانبوونی خوێن .
پەیکان: تیر .
موژگان: برژانگ .
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
واتە: ڕژانی خوێنی دڵم، دڵۆپ دڵۆپ، بە کۆڵانانا، بەهۆی تیری برژانگی یاری ڕوو وەک گوڵمەوە، نیشانەی ئەوەیە خوێنم هەمیشە ئەڕوا و شەهیدی دڵداریم. لەم بەیتەدا ئیشارەت بەو ئەفسانەیە کراوە کە ئەڵێ (شەهیدی غەزا) تا ڕۆژی قیامەت هەر خوێنی لێ ئەڕوا !
دەستنووس
خوونچەکەی (عم): غونچەکەی. (عم) و ئامادەکەری ئەو دەسنووسەی ئەم لەبەری نووسیوەتەوە لەو فەرقە گرنگە نەگەیشتوون کە تیپی (خ) لەم شوێنەدا هەیەتی لە (غ) لە (خونچە) و (غونچە) دا و نەیانزانیوە مەسەلە لە (غونچە) و (خونچە) دا نییە.. وابزانین (گم) یش لەبەر هەست کردن بەم جیاوازییە و لە تێگەیشتنی داوی بەیتەکەوە نییە (غونچە) ی بە (خونچە) نووسیوە، بەڵکوو ویستوویەتی بە عادەتەکەی خۆی (نالییی بکا بە کوردیی)!
7
هەرچی مەحبووبان دەکەن خۆشە، بەڵام داخی ڕەقیب
دەمکوژێ، طەرحی مرێ، هەر وەک کەری بێگارییە!
لاپەڕەی 585
طەرح: شێوە .
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
واتە: ئازیزان هەرچیی ئەکەن خۆشە و پێویستە بنیادەم باریان لە ئەستۆ بگرێ. بەڵام داخی بەدکار من ئەکوژێ، کە وەک کەری بێگار هەمیشە خەریکە و خۆی ماندوو ئەکا و هیچیشی بۆ خۆی نییە.
8
ناڵە ناڵی «نالیی» یە وا خەڵقی خستە زەلزەلە،
یا نە خۆ حەشرە، گونەهکارە وەها هاوارییە؟!
لاپەڕەی 585
شرۆڤەی مامۆستایانی مودەڕیس
واتە: ناڵە ناڵی دەروونی زەبوونی نالیییە خەڵکی بێزار کردووە و دنیای ئاڵۆزاندووە، یا نە خۆ ڕۆژی حەشرە، هەر گوناهبارە و لە ئاستی خۆیدا کەوتووەتە هاوار و پاڕانەوە و، دەنگە دەنگیان گوێی عالەم کەڕ ئەکا.